Search
E whai ake nei ngā putunga o te kupu: tau

tau1

1. [Ranginui] ing .
Te wā ka taka e oti ai te huringa kotahi a Papatūānuku i a Tamanuiterā, ko tōna 365 rangi te roa; tētahi 365 rangi (366 rānei i te tau roa) ka tīmata i te 1 o Kohitātea. E hia ngā tau o tō tamāhine? Nō te tau 1967 ia i whānau mai ai.

tērā tau [Ranginui] ing .
Te tau ka pahure ake. Nō tērā tau ka kōrero tahi rātou ko Te Mākarini, ka whakaotia hoki i reira te nuinga o ngā raruraru. (WM 8, 7) Otirā, kīhai au i whakapono ki āna kupu katoa i tuhi mai ai i tērā tau. (H 51) { tauhouanga , tauhounga }

tērā tau [Ranginui] ing .
Te tau e tū mai nei. E hoki mai ana anō au ā tērā tau. (Wh 18, 1) Kāore ahau e mātau ana tērā pea ahau e haere mai ā tērā tau, kāore ranei. (HTK 1, 14)

2. [Ranginui] ing .
Te roa o te wā e mahia ana tētahi mahi, e pā ana rānei tētahi āhuatanga. He roa te tau i te tohenga, ka horo te pā. (W 395)
1 (3)

tau2

1. [Tāne] ing .
He aho e herea ai, e mau pai ai te kākahu ki te tinana, e iri mai ai rānei te patu ki te kawititanga o te ringa. Ka wetea te tau o tana kahu. Kātahi te tama ka whakatika, whakawiria iho te tau o te patu ki te ringa. (W 395)

2. [Tāne] ing .
Ngā puritanga ringa o te kete. Ko te wāhi o te kete i ruha, ko runga, i te wāhi i honoa atu ai ngā tau.
kīwai (1)

3. [Rongo] ing .
Ētahi mea kua herea tahitia, kua pōkai tahitia, kua takaia tahitia rānei. Me takai te tau harakeke kia kore ai e maroke. (W.395)
paihere (2)

tau3

1. [Ranginui & Papatūānuku] ing, āhua .
Tētahi o te tokorua e moe puku ana, arā, kāore e mana ana te moe tahi. Ki konā hoki koe, e te tau, ki konei au whakamau ai ki te auahi. (NM4 357, 3)
whaiāipo (1)

2. [Ranginui & Papatūānuku] ing .
Tētahi o te tokorua kua mana tā rāua noho tahi. Me mihi kau atu i te nuku o te whenua. Hei konei rā ē, e te tau pūmau. (TT 22, wh9)
hoa 1 (2) (hoa rangatira)

3. [Ranginui & Papatūānuku] ing .
He kupu e tohu ana i te tangata e aroha nuitia ana. He putiputi koe, i katohia, hei piri ki te uma, e te tau! He tau aroha koe, koronga roa. (HM 4, 3) Manako mai, e te tau, ki tō hoa moenga. (NM1 68, 7) { kahurangi , kairangi 1 (4 ) , kura 1 (13 ) , kōmata , makau 1 (2 ) , manawa , māpihi , paruhi 2 (2 ) , (piki kōtuku ) , pāruhiruhi , tahu 3 (4 ) , takawairore , taupuhi , tōrere , whakaeanga }

tau4

[Papatūānuku] ing, āhua .
Te pae (o ētahi puke, o ētahi maunga rānei), he roa, he whāiti. Ka tae ki runga ki te maunga, na ka haere i runga i te tau. (W 396)
kahiwi (2)

tau5

[Tāne] ing .
He tohu (pērā i te 1, i te 2), he kupu rānei (pērā i te 'tahi', i te 'rua') ka whakamahia hei tatau i ētahi mea. Ko ngā tau kei runga ake i te 0, ka kīia he tau tōrunga, ko ngā tau kei raro iho i te 0, ka kīia he tau tōraro. { nama }

tau6

1. -nga [Tāne] mahp, ing, āhua .
Ka tae ki tētahi wāhi me te noho tonu i reira, ka ū ki tētahi pae, ki tētahi nohoanga, ki tētahi takotoranga . Tau noa atu ia i te matapihi o te whare o Tinirau (N 26) Ka pā te karanga, 'Tau kau ki raro'. (W 396) E tau mai ana tana titiro ki a au (W 396) Kua tau kē mai tana waka rererangi. Taihoa ia ka puta mai.

2. -nga -ranga [Tangaroa] mahp, ing, āhua .
Ka noho, ka rere rānei i te mata o te wai, kāore e totohu. Ka whiua atu (te tahā) ki te wai, e tau kau ana ki roto i te wai. (W 396)
mānu (1)

3. -nga [Rongo] mahp, ing, āhua .
Ka oti (tētahi take, tētahi āhuatanga rānei) te whiriwhiri, ka kitea he huarahi ahu whakamua. Ā kāti kua tau tēnā. Ko tāua tahi e haere. I pakanga te whānau i waenganui i a rātou anō mō ō rātou whenua, ā, tino kaha te wehewehe o ō rātou whakaaro. Heoi anō, mā te aha kua tau. (KK 42) { tatū }

4. -nga [Rongo] mahp, ing, āhua .
Ka mauru, ka hoki anō ki tōna āhua ora o mua (o te ngākau, te wairua, ngā whakaaro, te noho rānei kua hē, kua raru). Kua tau anō te wairua, kua kore i māharahara. Nāwai ā, ka tau anō te ngākau kōnatunatu. Ka reka te moe, ka tau ngā whakaaro, ka kite te roro i ngā mea kei mua i te aroaro. (PH 4, 11) Ko tana mahi hoki he kōhuru tonu, he kino noa iho. E kore e tau te noho o ngā iwi noho pai i a ia e haere noa ana. (WMA 6, 12) { tatū }

tau7

1. [Tūmatauenga] ing .
He kupu whai rangi ka titoa hei whakaputa whakaaro mō tētahi kaupapa, mō tētahi tangata rānei. Nā wai i tito ngā kupu o te tau i waiatatia e koutou?
waiata (2)

2. [Rūaumoko] ing .
He oro hoihoi.
2 (7)

3. [Rūaumoko] ing .
He oro ka pakō ake, ka tino rangona. Ka rongo ia i tētahi tau, me te mea nei i pahū tētahi mea.
rengapapā

4. -a -nga [Tūmatauenga] mahw, ing, āhua .
Ka whakaputa kupu me te whai o te oro o te kupu i tētahi rangi. Ka tau te tini o te Hakuturi i tana tau.
waiata (1)

5. -nga [Tāne] mahp, ing, āhua .
Ka whakaputa (te kurī) i tētahi oro kaha, āhua rite ki te pakō, ki te pakē rānei. Nō te pō o te wiki, ka hui mātou ki te whare, ka moe mātou, ka tītaha te marama, ka tau te kurī. (KNT 1, 8)
auau 3

tau8

-a -nga [Tūmatauenga] mahw, ing, āhua .
Ka rere whakamua ki te patu (i te hoariri). Ka haere te taua a Ngāti Awa . . . ki te tau i te pā o taua tangata. (W 396)
huaki (1)

tau9

tau toitū ing .
He tau e taea ana te wehe ki a ia anō me te 1, koia anake. Anei ngā tau toitū o raro i te 20: 2, 3, 7, 11, 13, 17, 19.

tau waea ing .
He huinga tau ka tāpuia ki tētahi waea kōrero, koirā te tau ka pēpēhia e te tangata hiahia whakapā atu ki taua waea. Anei taku tau waea, ka hiahia kōrero koe, patu waea mai. Me hoatu te 'kore iwa' ki mua i ngā tau waea o Tāmaki ki te waea mai koe i waho o te rohe.


Taupānga


Mā tēnei taupānga ka taea ngā kupu o He Pātaka Kupu nei te kimi

īWaea / īPapa / Android


He Pātaka Kupu


Kua eke tēnei ki te wā e riro ai mā te reo Māori tonu e whakaahua tōna ao, me tāna titiro ki tōna ao. Koia tēnei, ko He Pātaka Kupu, te papakupu Māori tuatahi mā te hunga kua mārō haere te takahi i te huarahi whai i te reo, ko ōna kōrero katoa kei tō tātou reo rangatira.