moe1
1.
-a -nga
[Ranginui & Papatūānuku] mahp, ing, āhua .
Ka kopi ngā karu, ka whakatā te tinana me te hinengaro me te waiho i te ao tūroa kia tārewa ana.
Takoto kau atu ki tana moenga, ka moe.
He manu moe awatea te ruru.
E mātaki ana i te pouaka whakaata, ka warea e te moe.
{
kaikaru }
moe whakatorohū
[Ranginui & Papatūānuku] ing .
He moe tūrama, kāore e au ana.
He moe whakatorohū tana moe i te hokihoki tonu o ana whakaaro ki te aituā i mate nei tana hoa, kia ora ko ia.
āuta
(moe āuta)
2.
-a -nga
[Ranginui & Papatūānuku] mahp, ing, āhua .
Ka kati i ngā karu.
Moe atu ana aku kanohi ki a Tūkōrehu, ki te hunga nāna i takitaki taku mate, ka ea Waipoua. (Ruka NM2 131, 41)
{
kemo , kimo , whakamoe }
3.
-nga
[Tāne] mahp, ing, āhua .
Kua riro te mauri ora, kua kore i ora.
Ko ngā tāngata o taua pā rā, moe tonu, kīhai i ora tētahi. (W 204)
mate
(1)
4.
-a -nga
[Ranginui & Papatūānuku] mahw, ing, āhua .
Ka piri te tāne ki te wahine hei hoa pūmau, i ngā wā o mua, i runga anō pea i te whakaae o te whānau, o te hapū, o te iwi.
Ka moe a Kakati i a Ururangi, hei tūhonotanga tērā mō ngā whakapapa o Tainui ki a Kurahaupō.
E moe i te tangata ringa raupā. (Wh 31, 34)
Ka moe a Te Heuheu i tētahi atu wahine, ka pōuri a Rangiaho, ka tārona i a ia. (NM4 358, Kwm)
{
hono 1 (2
) , noho }
5.
-a -tanga
[Tāne] mahw, ing, āhua .
Ka whakatō i te ira tangata e puta ai he uri ā tōna wā.
Mā Kahutia-te-rangi, te tangata i moea ki runga ki te takapau wharanui. (W 204)
ai
2
(3)
6.
-a -nga
[Ranginui & Papatūānuku] mahw, ing, mahp, āhua .
Ka kite (i te tangata, i te aha atu) i roto i te moemoeā.
Ka moea iho e Waitiri ka kīia mai e te wahine o raro, o te rēinga, 'Aua rā te mea ka mate nā koe' (W 204)
{
tahakura , whakarehu 1 , whakarika , whakaririka }
moe tahurangi
-nga
[Ranginui & Papatūānuku] mahp, ing, āhua .
Ka moemoeā e noho tahi ana ki tētahi hoa kei wāhi kē.
Ka moe tahurangi au mō māua ko tētahi o aku hoa kei tāwāhi e haere ana.
Oho ake ki te ao, he moe tahurangi noa, e haere tonu ana koe.
7.
[Ranginui & Papatūānuku] ing .
He whakaaro, he āhua, he ariā ka whakaaturia ki te hinengaro i te wā e moe ana.
He moe pō nāku i konei tonu koe. (W 204)
moemoeā
moe tahakura
[Ranginui & Papatūānuku] ing .
He moemoeā e kitea ai tētahi kua mate.
E te moe tahakura i a Te Kōtuku rā, oho ake ki te ao tirotiro kau au, he ao mānu rawa i kitea iho ai. (NM4, 360, 33)
tahakura
(1)