pou1
1.
[Tāne] ing, āhua .
He wāhanga rākau pakari, he wāhanga maitai rānei ka poua ki te whenua hei tumu, hei tautoko rānei i tētahi mea.
Anā kē te mātotoru o ngā pou raima nunui e pupuri ana i taua piriti me ngā wāhi rino. (HP 288)
Me tango mai he rākau māhuri tika tonu hei pou, kia iwa tae ki te tekau putu te roroa, kia ono tae ki te iwa īnihi te porotakatanga i te pūtake. (WM 12b, 5)
{
koteo , poupou 1 (1
) , pōhi , turu 1 (1
) }
pou aronui
[Tāne] ing .
He tohu hei whakaatu i te tīmatanga, i te mutunga hoki o tētahi rohe whenua.
(pou tarāwaho)
pou mua
[Tāne] ing .
Te pou tuatahi e toko ake ana i te tāhuhu o te wharenui, kei te roro o te whare.
Kātahi a Ngātoro ka hika ki te pou mua. (W 49)
pou reinga
[Tāne] ing .
Ngā pou pakari e rua kei te ngutu o te pā tuna.
I whakairohia ngā pou reinga o ētahi pā tuna, ka mutu i tanumia te mauri o te pā ki raro i tētahi o ngā pou nei.
pou roto
[Tāne] ing .
Te pou kei roto atu o te whatitoka o te whare e toko ake ana i te tāhuhu.
Unuhia te pou, ko te pou mua, ko te pou roto, ko te pou te wharaua. (N 63)
pou tāne
[Tāne] ing .
Te pou matua o roto o te wharenui e toko ake ana i te tāhuhu o te whare.
(pou tokomanawa)
pou tarāwaho
[Tāne] ing .
He tohu hei whakaatu i te tīmatanga, i te mutunga hoki o tētahi rohe whenua.
I reira hoki ka roherohea e Ngāti Ruanui, e Taranaki me Ngā Rauru ō rātou whenua, ka whakataungia ngā pou tarāwaho. (TTR 1, 306)
{
(pou aronui
) }
pou tokomanawa
[Tāne] ing .
Te pou matua o roto o te wharenui e toko ake ana i te tāhuhu o te whare.
Mehemea ka tae koe ki Ōhinemutu, ka tomo ki roto i a Tamatekapua, whare rūnanga o Ngāti Whakaue, ka kite koe kei runga o te pou tokomanawa o taua whare he upoko kurī. Koia tēnā te whakamahara mō Pōtakatawhiti. (Wh 3, 3)
{
(pou tāne
) }
pou tokorangi
[Tāne] ing .
He pou angiangi roroa whai teka ka whakamahia hei waewae roa, e teitei ake ai te tangata i a ia e hīkoi ana.
He pai te māhuri makomako hei pou tokorangi i te mea ka māmā ina maroke.
poutoti
pou tuarongo
[Tāne] ing .
Te pou kei muri rawa o te wharenui e toko ake ana i te tāhuhu.
Ka makaia tana pōtiki hei whatu mō te pou tuarongo. (W 168)
{
tungaroa }
pou whakarae
[Tāne] ing .
Ngā pou whakairo matua o ngā tūwatawata o te pā.
Ka poua iho ngā pou whakarae hei pupuri i ngā tūwatawata, kia kore ai e hinga.
tumu
(2)
(tumu whakarae)
2.
[Tāne] ing .
He taonga, he tangata, he aha atu rānei ko ia e kaha tautoko ana, e whakakaha ana i tētahi atu mea, ko ia tōna oranga.
I runga i te whakaaro o Taitoko kia kohia he moni hei pou mō tēnei tikanga . . . ka whakatakototia e Taitoko £10 pāuna. (PH 1, 9)
Kaha haere ana tana huri ki a Te Puea hei pou whakawhirinaki mōna. (TTR 3, 229)
Me homai e koe tētahi kai hai pou mō tōna whaea. (W 297)
{
manawa , poupou 1 (4
) , taituarā , taumatua , tuara , tuarā }
3.
-a -nga
[Tāne] mahw, ing, āhua .
Ka whakaū (i te mātauranga, i te mōhiotanga) ki te hinengaro o te tauira mā te karakia.
Mehemea kāore e poua ki te karakia, kāore e mau. (W 297)
Ka poua e au taku wahine ki tēnei mahi. (W 297)
4.
-a -nga
[Tūmatauenga] mahw, ing, āhua .
Ka kuhu atu i tētahi mea koi, i te pito koi rānei o tētahi mea, ki roto i tētahi atu hanga.
Ka poua atu ngā pou haki ki ngā koko e whā o te papa tākaro. (W.297)
titi
1
(1)
5.
-a -nga
[Tāne] mahw, ing, āhua .
Ka whakaū ki te karakia kia kore ai e neke.
Ko Tainui ka tōia, kāore i paneke . . . kua poua e tētehi wahine a Hoturoa, e Marama-kikohura. (W 297)
pou2
-a -nga
[Tūmatauenga] mahw, ing, āhua .
Ka mahi kia āta maringi atu te wai, te kai, te aha atu o roto i tētahi hanga.
Me āta pou atu te miraka ki ngā kapu i te tuatahi, kātahi ko te tī.
riringi
(1)
pou3
[Tāne] ing .
He rākau 15 mita te tupu.
Planchonella costata
tawapou
pou4
pou tāuru
[Tūmatauenga] ing .
he kupu mō te hiwi 3.2 o tētahi pewa manu .
hiwi