pona1
1.
[Tāne] ing .
He here āhua rite ki te pūreke ka oti mai ina kuhuna tētahi pito o te taura, o te aho, o tētahi hanga pērā rānei, ki roto atu i tētahi atu wāhanga ōna kua oti te whakakoropewa, me te kukume kia kikī.
Ko te pona o te tui a Kahukura he mea tītorea te pona. (W 290)
E toru ngā pona i te taura hei pupuri mā ngā waewae i te pikinga.
{
kono , ruru 2 (5
) , tapona }
2.
[Tāne] ing .
Te wāhi e tūtaki ai ngā kōiwi i waenganui o te waewae, o te ringa rānei.
Ko te turi te pona i te waewae, ko te tuke te pona i te ringaringa. (Ruka)
Ko te pupuhi o ngā pona o ngā ringa te tohu kua pāngia e te mate kaikōiwi.
{
monamona , ponapona , punga 1 (3
) }
3.
[Tāne] ing .
Te wāhi e whati ai te waewae ki te hīkoi, ki te oma, ki te noho.
Hāunga ia tā te wahine Pākehā, kua tae nei ki ngā pona te potopoto o ngā panekoti. (TT 83, wh815)
turi
1
(1)
4.
[Tāne] ing .
He weu kua kōmiroa, kua whiria kia ū, kia roa, kia kōrahirahi.
Ka kuhua te pona a Whakatau ki te whare; puta noa ki tetahi taha. (W 291)
aho
1
(1)
5.
-tia -tanga
[Tūmatauenga] mahw, ing, āhua .
Ka here kia oti mai ai he pona.
Kaua e tīponatia ō hū - ka uaua rawa ki te wewete.
tīpona
6.
-hia, -tia -tanga
[Tūmatauenga] mahw, ing, āhua .
Ka whakamau ki te aho, ki te taura, ki tērā momo hanga rānei, ka paihere rānei kia apiapi, kia raungaiti.
E pona ana au i tēnei pito ki tēnā. (Ruka)
here
(2)
