kape1
1.
-a -nga
[Ranginui & Papatūānuku] mahw, ing, āhua .
Ka mahi kia mahue (tētahi mea) ki waho, arā, kia kaua e whakaurua, e kōwhiria.
Ha! He aha i kapea ai a Tame i te tīma? Nāna ngā piro e rua i te kēmu i tērā wiki rā.
tīpoka
1
(2)
2.
-a -nga
[Tūmatauenga] mahw, ing, āhua .
Kāore e whakaae ki te tono, ki te hiahia rānei o tētahi atu, kāore rānei e whakaae kia uru mai tētahi mea kāore e pai ki a koe.
Piro kai mā te arero e kape. (W 96)
He pukapuka whakahaere tika i ngā kōrero o roto i a ia; e kapea ana e ia ngā kupu e mamae ai te tangata. (KM 1, 4)
{
huru 4 (2
) , ngāruru , paopao 2 , tohe , towhe , whakakāhore , whakanau , whakapeka , whakapekapeka }
3.
-a -nga
[Tāne] mahw, ing, āhua .
Ka mahi kia noho motuhake mai tētahi mea i te wāhanga matua, i te nuinga, i tētahi rōpū, i tētahi atu hanga rānei.
Me kape ngā kāwhe i ngā kau, ka whiu atu ki runga i te taraka.
wehe
1
(1)
4.
-a -nga
[Tūmatauenga] mahw, ing, āhua .
Ka tango ake, ka koko ake (i tētahi mea e mau mai ana ki roto i tētahi atu hanga) ki te mati, ki te taputapu rānei.
Ka wera ngā kōhatu, ka kapea mai ngā ngārehu, ka taona atu ngā rīwai iti nei. (TTR 2, 148)
tīkaro
(1)
5.
-a, -tia -nga
[Tūmatauenga] mahw, ing, āhua .
Ka neke (i tētahi mea) ki te pito o te rākau.
Kia huaki mai ngā kūtai i roto i te ahi, ka kape mai ki waho.
{
tīkapekape }
6.
[Tāne] ing .
He rākau hei nekeneke, hei kōrori rānei.
Kimihia mai he kape hei kōrorirori i te peita nei. (Ruka)
7.
[Tāne] ing .
He kupenga i hangā ki te hītau, he whānui ake tētahi pito o te tutu i tētahi, ka whakamaua atu he koteo poto ki te kupenga hei pupuri mā te kaihao.
Haere atu ana rāua ko tana kape ki te hao kōkopu.
kape2
1.
[Tāne] ing .
He tāhei huruhuru poto e tipu ana i runga ake i te karu.
Ka hī ngā kape me te pararē o te waha i te kaha pukuriri. (Te Haumihiata)
tukemata
kape rua
[Tangaroa] ing .
He tauira kōwhaiwhai.
Ko te kape rua rā, ānō he rārangi tukemata kei runga, me te rārangi waha kei raro.
2.
[Rūaumoko] ing .
He tānga moko i raro i ngā tukemata.
kape3
1.
-tia -tanga
[Tūmatauenga] mahw, ing, āhua .
Ka hanga i tētahi tauira tuarua, i ētahi tauira tuarua rānei, e rite tonu ana te āhua ki te tauira tuatahi.
Ka kapea e ia te reta, ka kuhuna atu te tauira ki te kōnae.
tārua
1
(1)
2.
[Ranginui & Papatūānuku] ing .
Te mea ka oti mai ina tāruatia tētahi hanga.
Kua kore noa atu he kape o taua pukapuka. Kua whakahau te komiti . . . kia perehitia anō taua pukapuka. (TT 69, 592)
tauira
(8)
