reo1
1.
[Ranginui & Papatūānuku] ing .
Ngā oro ka whakaputaina ina kōrero, ina waiata rānei te tangata, te aha atu.
I te āhua tonu o tana reo i te waea ka mōhio au kua tata ia te tangi.
Inā hoki he reo manu māna e whakaatu te takiwā o te kai, he reo manu māna e whakaatu te putanga mai o te raumati, o te hōtoke hoki. (WMA 3, 60)
{
waha 1 (3
) }
reo irirangi
[Ranginui] ing .
Te pāhotanga o ngā pitopito kōrero o te wā, ngā waiata me ngā pānui ki te iwi whānui mā runga i ngā aratuku pāho; he whare koinei tāna mahi; he taputapu ka hopu i aua pāhotanga.
Kāore e tae atu te reo irirangi ki taua wāhi e karapotia ana e te maunga.
Kei te whakatūria he reo irirangi Māori hou ki reira.
E mahi ana a koroua i tana māra e tangi ana te reo irirangi i tana taha.
{
irirangi 3 (2
) }
2.
[Tāne] ing, āhua .
Ngā kupu me ngā ture tūhonohono i aua kupu e whakawhiti whakaaro ai tētahi iwi, tētahi hapori rānei.
Ko te reo Māori te ara pai katoa hei whakaahua i ngā tikanga Māori, hei kawe i te whakaaro Māori.
Ahakoa kāore ngā taitamariki Māori i mārama ki te reo o te iwi o tērā whenua, he pai noa iho te whakahoahoa me te noho tahi.
3.
[Tūmatauenga] ing .
He tangata ka riro māna e kōrero, e kōkiri tētahi kaupapa mā tētahi rōpū.
Ka noho rātau hei reo mō ngā hapū 16 ki te 18 rānei, e hia nei ngā rau tāngata o aua hapū nei, e whai take katoa ana ki te whenua. (TTR 1, 143)
māngai
(2)