ngao1
1.
-a -tia -nga -tanga
[Tūmatauenga] mahw, ing, āhua .
Ka tārai (i te rākau) ki te toki.
Ka pai te ngao o te toki a Tūhaka. (W 229)
{
tahi 2 (2
) , tipi , tukou , tītipi , tīwani }
ngao matariki
-tanga
[Rūaumoko] ing, mahp, āhua .
He momo tārai ki te toki e noho māene mai ai te mata o te rākau.
Ka oti te waka te tārai, he ngao matariki a roto, he ngao tū te takere.
Nāna i tiki ngā mahi tapu a te whao, he toki ngao tū, he toki ngao pae, toki ao mārama, toki ngao matariki (Wh 33, 4)
ngao pae
-tanga
[Tangaroa] ing, mahp, āhua .
He momo tārai ki te toki e noho pūtaratara tonu mai ai te mata o te rākau.
He ngao pae ngā poupou o tō tātou wharenui.
Nāna i tiki ngā mahi tapu a te whao, he toki ngao tū, he toki ngao pae (Wh 33, 4)
ngao tū
-tanga
[Tangaroa] ing, mahp, āhua .
He momo tārai ki te toki e noho ngarungaru ai te mata o te rākau.
He ngao tū te takere o te waka kia kore ai te wai e piri ki reira, ka pōturi te haere.
2.
[Tāne] ing .
Te wāhi whakarunga o roto o te waha.
Hei whakahua tika i te 'r' o te kupu 'rēwena', me pā rawa te arero ki te ngao. (Ruka)
{
pikiarero , tako 1 (1
) }
3.
[Tāne] ing .
Te taha whakawaho o tētahi kokonga.
Kei tuki tō rae ki te ngao o te kāpata nā.
{
hau 6 (2
) }
4.
[Papatūānuku] ing .
He wāhanga hou ka puta ake i te tipu, pērā i te ao, i te tā, i te rau rānei.
Ka tupu he ngao i ngā taewa ahakoa kāore i roto i te whenua.
pihi
1
(2)
5.
[Ranginui & Papatūānuku] ing .
He āhuatanga i te tinana e taea ai e te tangata, e te aha atu rānei te āta kori ake ki te mahi i tētahi mahi.
Mēnā kei a koe te ngao, māu e mahi - kua hiamoe kē au.
ngoi
1
(1)