whenua1
1.
[Papatūānuku] ing .
Ngā wāhi totoka o te mata o te ao kāore e ngaro ana i te wai; tētahi rohenga, tētahi takiwā o tēnei kei raro i te mana tangata.
Nāna nei i hanga te rangi me te whenua, te moana me ō reira mea katoa (PT Mah 14.15)
Ka haere tonu ngā tautohetohe mō ngā whenua, kāre i mutu i konei. (TTR 3, 201)
He puna wai tō mātau. He tino makariri te wai. Ko te āhua nei, he wai pupū ake i te whenua. (HP 18)
E whakatipuria ana he paina ki tērā pito whenua.
{
oneone }
kaituhi whenua
[Tūmatauenga] ing .
He tangata ko tāna mahi he rūri i te whenua.
Me mātua kimi ngā pou i titia atu ki te whenua e ngā kaituhi whenua - koirā ngā pou tarāwaho.
kairūri
2.
[Papatūānuku] ing .
He takotoranga oneone rahi nō tētahi iwi, he kāwanatanga, he mana whakahaere motuhake tōna.
Ki a ia he rite ētahi āhuatanga o Aotearoa ki tōna ake whenua, ki Itāria.
Tuarua kai te rapu anō rātau i taua take anō ki te whenua o Īnia. (PH 6, 11)
3.
[Papatūānuku] ing .
He huinga pūtau kōpae te hanga ka tipu i te kōpū o te whaea, o te whāereere, hei hono i ana toto ki ō te kukune, e whakawhitihia ai te hāora, te kai, me ngā para.
Ki te pā he raru ki te whenua, tērā tonu te hē ai te tipu o te kukune. (Ruka)
ewe
(1)
4.
[Papatūānuku] ing .
Te ewe me ngā kiriuhi kukune ka peia atu i te kōpū i muri i te whānautanga mai o te pēpē, o te kūao rānei.
Kāore i roa i muri i te whānautanga ka puta mai te whenua.
{
ewe , rehuwhāereere }